Als fotograaf heb je voor je spiegelreflex- of systeemcamera de keuze uit een heel aantal lenzen. Welk objectief je op je body zet, hangt vaak af van de situatie en de omstandigheden. In dit artikel overlopen we er een aantal. Je krijgt een antwoord op de vraag ‘welke lens heb je nodig’.
De keuze aan lenzen is tegenwoordig echt enorm. Het waren er al veel onder de spiegelreflexcamera, maar sinds de intrede van de systeemcamera (camera zonder spiegel) is het gamma nog veel uitgebreider geworden.
Voor je tot aankoop overgaat: zoek eerst eens uit of je fototoestel een APS-C of een fullframe sensor heeft. Een sensor is eigenlijk een digitale versie van het fotorolletje. De fullframe sensor vind je in de eerder professionele apparaten, de APS-C sensor in toestellen voor hobbymatig gebruik. Het verschil zit hem in de grootte: een fullframe sensor heeft een breder zicht dan een APS-C sensor. De APS-C sensor is eigenlijk een uitsnede (of crop) van de fullframe sensor. Fabrikanten houden in hun lenzenaanbod rekening met de verschillende sensoren.
Verschil fullframe en APS-C
Zo heeft Canon bijvoorbeeld voor zijn fullframe body’s de reeksen EF en RF. Voor de APS-C body’s zijn er onder andere EF-S lenzen. In een aantal gevallen kun je ook lenzen voor full frame camera’s op camera’s met APS-C sensor zetten. Controleer goed voor aankoop of de lensvatting van jouw camera compatibel is met de gewenste lens.
Hou daarnaast ook rekening met de cropfactor: de getallen in millimeters, die je op een lens ziet, zijn gebaseerd op een fullframe sensor. Werk je met een APS-C sensor, ga dan rekenen met deze cropfactor. Dat is 1,6 bij Canon en 1,5 bij Nikon. Als ik mijn 50 mm lens van Canon op mijn camera met crop sensor zet, dan moet ik dus de volgende berekening doen: 50 mm x 1,6 = 80 mm. Zo is mijn 50 mm lens op mijn crop camera dus in werkelijkheid een 80 mm lens! Let hier dus goed op.
Verschil telelens en groothoeklens
Daarnaast heeft iedere lens een andere brandpuntsafstand, dat staat in millimeters aangeduid op het objectief zelf. Het geeft aan waar het zichtveld is. Zo is ons menselijk zichtveld vergelijkbaar met een 50 mm lens op een fullframe body. Heb je een fullframe body en wil je letterlijk fotograferen wat je ziet? De 50 mm lens is dan je beste vriend.
Is je getal lager dan 50 mm, bijvoorbeeld 35 of 24, dan werk je met een groothoeklens. Groothoek wil zeggen dat het zicht vanuit je lens groter is dan dat van jouw eigen ogen. Kijk je door de lens, dan zie je een zichtveld wat het menselijk oog niet kan evenaren. Een groothoek maakt je zicht groter. Is je getal hoger dan 50 mm, dan verkleint juist het zicht en haal je wat ver weg is dichterbij. Dat heb je bij bijvoorbeeld een 50 of 135 mm lens, dat zijn voorbeelden van een telelens.
Zoomlens of vaste lens
Lenzen waar je slechts één getal in millimeter op ziet staan, zijn vaste of prime lenzen. Je kan hier niet mee zoomen, je moet zelf naar voren of naar achteren gaan om in of uit te kunnen zoomen. Dit kan je creativiteit een behoorlijke boost geven.
Staan er twee getallen op, bijvoorbeeld 24 – 135 mm, dan heb je een zoomlens. Je hoeft zelf minder te bewegen en kan wat ver weg is dichtbij brengen door enkel te zoomen. Heel handig als je op reportage bent en je een echte all round lens nodig hebt.
Wat betekent het -f getal op de lens?
Een ander getal waarmee je rekening moet houden is de grootte van je lensopening, ook wel diafragma genoemd. In de regel geldt: hoe lager het -f getal, hoe meer licht de lens kan vangen. Hoe hoger het -f getal, des te minder licht de lens kan vangen.
Daarnaast kun je met een laag -f getal als 1.2 iemands ogen haarscherp in beeld brengen en de rest van het gezicht onscherp maken. Wil je iemands gezicht over de hele lijn haarscherp hebben? Werk dan beter met een lensopening tussen de 8 en 11.
Lichtgevoelige lenzen kunnen best duur zijn. Een interessante optie is om deze tweedehands aan te kopen. Lees hier alles over de aankoop van tweedehands fotomateriaal.
Lenzen voor verschillende doeleinden
Natuurlijk is de belangrijkste beslissingsfactor het doel. Wat ga je fotograferen en hoe wil je dat in beeld brengen? Hieronder overlopen we een aantal situaties.
1. Welke lens voor architectuurfotografie?
Als je gebouwen gaat fotograferen, dan bots je vanzelf op het feit dat deze heel groot zijn. Vaak zijn ze groter dan het menselijk zichtveld, dus dan heb je een groothoeklens nodig. Vaak is 35 mm echt nog te weinig en moet je naar 28 of zelfs 15 mm gaan. Opgelet met het fotograferen: hier treedt perspectiefvervorming op.
Wil je hier meer over weten? Hier lees je hoe je fantastische architectuurfoto’s kan maken!
2. Welke lens voor straatfotografie?
Het leven op straat is het leven zoals het is. Vaak moet je snel zijn en soms heb je niet eens tijd om te zoomen. Zo werk ik graag met een 50 mm lens voor straatfotografie, maar er zijn ook straatfotografen die liever met een 35 mm lens werken.
Wil je ook toffe straatbeelden maken? Lees hier hoe je geweldige straatfoto’s kan maken!
3. Welke lens voor portretfotografie?
Goede portretten maken is een hele kunst op zich. Niet alle modellen hebben even graag dat je dichtbij komt, dus dan biedt een telelens uitkomst. Vaak wordt er minstens met een 80 mm gewerkt om iemand mooi te portretteren. Evengoed zijn er eigenwijze fotografen die vanwege creatieve doeleinden met groothoek durven werken bij het maken van portretten.
Wil je weten hoe je iemand mooi kan portretteren? Lees hier hoe je een sterk portret maakt!
4. Welke lens voor reisfotografie?
Op reis kun je eigenlijk helemaal niet zoveel meenemen. Waarschijnlijk wil je niet iedere dag met drie lenzen zeulen. Om het jezelf gemakkelijk te maken, neem je dan het best een zoomlens mee. Zodat je zowel een groothoek- als tele-bereik hebt.
Op zoek naar meer tips voor reisfotografie? Kijk hier voor heel wat tips om toffe reisfoto’s te maken!
5. Welke lens voor reportages?
Ga je op reportage? Dan weet je eigenlijk niet wat je tegenkomt. Misschien heb je wel de plek in je fototas om minstens drie lenzen mee te nemen, maar tijdens het wisselen van een lens mis je misschien wel belangrijke actieshots. Daarom werken veel fotografen voor reportagefotografie met zoomlenzen, zodat ze uit- en in kunnen zoomen en niks hoeven te missen.
Meer weten over reportagefotografie? Lees hier hoe je een sterke reeks beelden kan maken!
Conclusie
Zo komt er dus heel wat kijken bij de aanschaf van een lens. Ga je op zoek, vergeet dan zeker niet om deze dingen te checken:
- Werk je fullframe of met APS-C? Let op bij APS-C met de cropfactor!
- Heb je een groothoek- of telelens nodig of gewoon een 50 mm objectief?
- Wil je kunnen zoomen of juist niet?
- Wil je met weinig licht kunnen werken en wil je delen van de foto onscherp maken? Of wil je juist alles haarscherp hebben? Kijk heel kritisch naar het -f getal!
- Voor welk doel wil je je lens gebruiken? Is het iets heel specifieks of eerder all round? Dat kan ook zwaar wegen op je uiteindelijke keuze.
Ik wens je veel succes toe met het uitkiezen van een juiste lens!